GIÁO XỨ DUYÊN TỤC
Năm đón nhận Tin Mừng : Cuối thế kỷ XVIII
Năm thành lập Giáo họ : Cuối thế kỷ XVIII
Năm thành lập Giáo xứ : 1929
Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 1995
Bổn mạng : Thánh Augustinô (28/8)
Số giáo dân : 351 (Toàn xứ), 230 (họ Nhà xứ)
Địa chỉ : Nhà thờ Duyên Tục, thôn Duyên Tục, xã Phú Lương, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình.
I - VỊ TRÍ
Giáo xứ Duyên Tục cách Tòa giám mục khoảng 16km về hướng Bắc; phía Tây Bắc giáp xứ Phục Lễ; phía Đông giáp xứ Thuần Túy; phía Tây Nam giáp xứ Nam Lỗ.
II - HÌNH THÀNH & PHÁT TRIỂN
Lược sử hình thành và phát triển
Cuối thế kỷ XVIII, làng Duyên Tục được các thừa sai từ Nam Lỗ đến rao giảng Tin Mừng. Sau một thời gian, số các tín hữu không ngừng gia tăng và hình thành nên Giáo họ Duyên Tục thuộc xứ Nam Lỗ, nhận thánh Augustinô làm quan thầy.
Năm 1925, tại Kim Châu, cụ cố Sâm trở lại đạo nên giáo xứ có thêm giáo điểm mới, nay là họ Kim Châu.
Năm 1928, cha Vinhsơn Nguyễn Vĩnh Thụy - nguyên văn phòng Toà giám mục, về hưu tại họ Duyên Tục. Cha và giáo dân làm đơn xin Đức cha Phêrô Trung nâng họ Duyên Tục lên hàng giáo xứ.
Năm 1929, Đức cha Phêrô Munagorri y Obineta Trung ban Sắc thành lập Giáo xứ Duyên Tục, với hai họ lẻ Duyên Trang và Kim Ngọc.
Năm 1954, hơn một nửa giáo dân di cư vào Nam, chỉ còn 30 gia đình, với khoảng 100 nhân danh.
Năm 1992, cha Hier. Nguyễn Văn Đạo cùng giáo xứ xây nhà chung, với chiều dài 10m, rộng 4m, cao 3.7m.
Năm 1995, cha Vinhsơn Đỗ Cao Thăng cùng giáo xứ xây nhà thờ mới, với chiều dài 28m, rộng 9.4m, cao 7m và tháp chuông cao 25m.
Năm 2007, cha Gioan Baotixita Phạm Ngọc Châu cùng giáo xứ xây nhà giáo lý với diện tích 70m2.
Năm 2013, cha Đaminh Nguyễn Văn Quát cùng giáo xứ xây dựng đài Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời và sửa sang khuôn viên Thánh Đường.
Năm 2015, cộng đoàn giáo họ Duyên Tục và Duyên Trang đã tu sửa và quy hoạch lại khuôn viên Vườn Thánh của Giáo Xứ.
Các linh mục coi sóc Giáo xứ
Từ năm thành lập đến 1954: cha Vinhsơn Thụy; cha Lượng; cha Lê Quang Oánh; cha Đoàn. Từ năm 1954 đến nay: cha Giuse Trần Trọng Hậu; cha Vinhsơn Nguyễn Khắc Hiếu; cha Gioakim Trần Trọng Uyên; Đức cha Giuse Đinh Bỉnh; cha Giêrônimô Nguyễn Văn Đạo; cha Vinhsơn Đỗ Cao Thăng; cha Phêrô Chanel Nguyễn Kiêm Toàn; cha Gioan Baotixita Phạm Ngọc Châu; cha Đaminh Nguyễn Văn Quát và hiện nay là cha Giuse Maria Nguyễn Tri Chúc.
Các giáo họ trực thuộc: Duyên Trang, Kim Châu và họ Kim Ngọc bị xóa sổ sau năm 1954.
III - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Giáo xứ thành lập được các hội đoàn: hội Con Đức Mẹ, Ca đoàn, Giáo lý viên, ban Trống, hội thiếu nhi Thánh Thể và hội Lòng Thương Xót Chúa. Các đoàn hội luôn tích cực tham gia trong mọi hoạt động của Giáo xứ.
Là một Giáo xứ nhỏ bé và hẻo lánh, nhưng lòng đạo đức và tinh thần hy sinh của mỗi giáo dân nơi đây không ngừng được vun đắp. Duyên Tục luôn ý thức về sứ mạng truyền giáo của mình qua việc học hỏi và sống Lời Chúa bằng chính cuộc sống thường ngày.
GIÁO HỌ DUYÊN TRANG
Năm đón nhận Tin Mừng : Khoảng đầu thế kỷ XIX.
Năm thành lập Giáo họ : Khoảng đầu thế kỷ XIX.
Năm xây dựng Nhà thờ hiện tại : 1992.
Bổn mạng : Thánh Phanxicô Xaviê (03/12)
Số giáo dân họ : 93
Địa chỉ : Giáo họ Duyên Trang, xã Phú Lương, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 500m về hướng Nam.
I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Vùng đất Duyên Trang xưa kia gọi là Trang La, bởi có cánh đồng La rộng mênh mông, thuộc tổng An Lạc, phủ Tiên Hưng. Theo lời tiền nhân, thời Minh Mạng, Tự Đức, cụ trùm đầu tiên Phanxicô Mai Văn Phồ cùng với giáo họ xây dựng nhà thờ đầu tiên 3 gian, tường đắp đất lợp rạ, cách nhà thờ hiện tại khoảng 300m.
Đến thời vua Tự Đức ra lệnh phân sáp, tại Trang La, có gia đình 2 mẹ con bà góa có đạo phải chạy trốn và được một người dân trong vùng cho trú ẩn. Sau khi được bình an (1862), bà gả con gái cho người này, tên là Tiến. Sau đó, ông Tiến, làm chức Kiểm (thư ký) trong Giáo họ. Sau một thời gian, số nhân danh của Giáo họ không ngừng được gia tăng, 1/3 làng Duyên Trang đã tin theo Chúa. Trước tình hình đó, Cụ Kiểm Tiến công đức 5 sào đất để Giáo họ làm nhà thờ. Nhà thờ thứ hai của họ Giáo làm trên mảnh đất công, cách nhà thờ hiện tại 100m.
Dựa theo các chức sắc trong họ đạo, Giáo họ Duyên Trang được thành lập khoảng đầu thế kỷ XIX. Khởi đầu, Duyên Trang thuộc xứ Sa Cát. Năm 1907, Giáo họ thuộc về xứ An Lập. Năm 1908, Giáo họ thuộc về xứ Nam Lỗ. Đến năm 1929, Giáo xứ Duyên Tục thành lập, Duyên Trang thuộc về xứ mới. Tuy nhiên, hai biến cố năm 1945 và 1954 khiến cho số giáo hữu giảm đi rất nhiều.
Năm 1932, Giáo họ làm lại nhà thờ bằng gỗ lim, 7 gian, dài 21m, rộng 7m, tường xây, lợp ngói, nhưng phần cuối còn dở dang và chưa có tháp chuông. Đến năm 1942, phía cuối nhà thờ được hoàn chỉnh.
Năm 1952, trong cuộc chiến tranh Pháp - Việt, nhà thờ bị phá hủy hoàn toàn.
Suốt gần 40 năm, Giáo họ không có nhà thờ.
Năm 1990, cha xứ Gierônimô Nguyễn Văn Đạo cổ vũ mọi người xây nhà thờ mới với chiều dài 17m, cao 4m, lòng nhà thờ rộng 6m và được khánh thành năm 1992 song vẫn chưa có tháp chuông. Mãi đến năm 1998, Giáo họ xây tháp chuông cao 24m.
Năm 2002, Giáo họ xây nhà phòng với chiều dài 10m, rộng 6m, cao 4m.
II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Trong quá trình hình thành và phát triển, dù trải qua những khó khăn nhưng Giáo họ Duyên Trang vẫn một lòng tin tưởng vào Thiên Chúa. Đặc biệt, Giáo họ luôn được sự quan tâm nâng đỡ chăm sóc của các mục tử, vì thế, tinh thần đoàn kết yêu thương ngày càng gắn bó và chân thành.
GIÁO HỌ KIM CHÂU
Năm đón nhận Tin Mừng : 1925
Năm thành lập Giáo họ : 1935
Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 1992
Bổn mạng : thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu (01/10)
Số giáo dân : 28
Địa chỉ : Giáo họ Kim Châu, thôn Kim Châu, xã An Châu, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 3km về hướng Bắc.
I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Lược sử hình thành và phát triển
Giáo họ Kim Châu trước kia gọi là Giáo Giô - làng Giô. Việc đón nhận Tin Mừng nơi đây do chính người con quê hương làng Giô học đạo từ nơi khác và trở về thành người gieo Tin Mừng.
Năm 1925, ông Nguyễn Văn Sâm cùng 150 người Việt Nam được tuyển sang Pháp đi lính. Khi chiến đấu ở Algeri (Phi Châu), ông bị thương, được đưa về Marseille (Pháp) chữa trị. Tại đây, ông được các nữ tu săn sóc điều trị và cắt nghĩa cho ông về đạo Công giáo. Ông sinh lòng mộ mến và ước ao được theo Chúa. Sau thời gian chữa trị, ông trở về Việt Nam, được phong Lục Phẩm triều đình, Chánh Xuất Đội. Trở về với gia đình, ông giải thích, thuyết phục vợ theo Đạo. Sau khi được bà ưng thuận, hai ông bà sang Nam Lỗ gặp cha Thiêm trình bày và xin giúp đỡ. Từ đó trở đi, các cha xứ Nam Lỗ cho các thầy, các bà phước về giúp đỡ xóm đạo.
Năm 1925, xóm đạo dựng trên mảnh đất 2.520m2 một ngôi nhà thờ 5 gian, bằng gỗ lim, do ông huyện Hào dâng cúng, nhận thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu làm bổn mạng. Qua chuyển biến của lịch sử, khuôn viên nhà thờ còn lại 726m2.
Năm 1929, Duyên Tục được nâng lên thành Giáo xứ, Kim Châu thuộc xứ này.
Năm 1954, toàn bộ gia đình cụ Đội Sâm di cư vào Nam, chỉ còn lại gia đình cụ trùm Khảo ở lại.
Năm 1992, khánh thành ngôi thánh đường mới do cha Vinhsơn Đỗ Cao Thăng và cha Hier. Nguyễn Văn Đạo cùng cộng đoàn giáo họ khởi công. Thánh đường với 5 gian, chiều dài 11m, rộng 4.4m và cao 4.5m.
Thời cha xứ Phêrô Chanel Nguyễn Kiên Toàn, Giáo họ xây nhà phòng để tổ chức các sinh hoạt. Và đến thời cha Đaminh Nguyễn Văn Quát sửa chữa và quy hoạch khuôn viên thánh đường.
Ơn gọi trong Giáo họ
Dù nhỏ bé, Giáo họ Kim Châu đã có những người con quê hương dâng hiến đời mình phụng sự Chúa, phục vụ Giáo hội và tha nhân: cha Basiliô Nguyễn Văn Hoan (Phan) (Hoa Kỳ), cha Đaminh Nguyễn Văn Thái OP ( Xuân Lộc)và1nữ tu.
II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Tiến bước vào Năm Thánh kỷ niệm 80 thành lập Giáo phận, Giáo họ Kim Châu đã và đang phát huy tinh thần sống đạo theo gương các bậc tiền bối không quản ngại gian khổ, dấn thân theo Chúa trong mọi hoàn cảnh sống.
(Trích Kỷ Yếu 80 Năm Thành Lập Giáo Phận Thái Bình _ Nxb Hồng Đức)
