GIÁO XỨ CAM CHÂU
Năm đón nhận Tin Mừng : Thế kỷ XVIII
Năm thành lập Giáo họ Cam Đường : 1740
Năm thành lập Giáo xứ : 02/02/2006
Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 08/12/1904
Năm cung hiến : 12/12/2007.
Tước hiệu : Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội
Bổn mạng : Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (08/12) & thánh Gioan Baotixita (24/6)
Số giáo dân : 931 (Toàn xứ), 900 (Nhà xứ)
Địa chỉ : Nhà thờ Cam Châu, thôn Cam Đông, xã Thụy Liên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình.
I - VỊ TRÍ
Nhà thờ Cam Châu nằm sát đường 218; cách Tòa Giám mục Thái Bình khoảng 30km về hướng Đông Nam; phía Nam giáp sông Diêm Hộ; phía Đông giáp cảng Diêm Điền; phía Bắc giáp xứ Thượng Phúc.
II - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Lược sử hình thành và phát triển
Cam Đông được đón nhận Tin Mừng vào đời Cảnh Hưng (năm 1740, tức năm Canh Thân). Khi mới thành lập, Giáo họ có tên là Cam Đường, thuộc xứ Kẻ Hệ (Ninh Cù) và nhận Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội làm Bổn mạng.
Ngày 01/10/1900, Thượng Phúc được nâng lên hàng giáo xứ, Giáo họ Cam Đường được chuyển về Giáo xứ Thượng Phúc.
Ngày 08/12/1904, cha Phêrô Nghị cùng với giáo dân khởi công xây dựng ngôi thánh đường (dài 42m, rộng 13m, cao 9m) và được khánh thành vào ngày 08/12/1907. Lúc đó, số giáo dân khoảng 420.
Ngày 30/3/1913, Đức cha Phêrô Munagorri Trung ban Sắc cho Giáo họ nhận thánh Gioan Baotixita làm Quan thầy Đệ nhị và đổi tên thành Giáo họ Cam Châu.
Nạn đói năm 1945 và biến cố di cư 1954 làm cho số tín hữu Cam Châu giảm đi đáng kể.
Ngày 16/10/1974, Bề trên Giáo phận cho phép Giáo họ di dời 17 hài cốt vị tử đạo về phía cuối nhà thờ (dưới chân đài Đức Mẹ ngày nay). Trong số đó, 3 vị được đưa về quê hương (Giáo họ Diêm Điền) vào năm 2010.
Năm 1995, Giáo họ xây dựng tháp chuông phía cuối nhà thờ, cao 31m.
Năm 2000, Giáo họ xây dựng lại tượng đài Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội.
Năm 2002, Giáo họ xây dựng nhà ngôi nhà mục vụ (dài 25m, rộng 8.5m và cao 8m).
Ngày 02/12/2006, Đức cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang ban Sắc nâng Giáo họ Cam Châu lên hàng giáo xứ.
Ngày 12/12/2007, dịp kỷ niệm ngôi thánh đường 100 năm, Đức cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang đã long trọng cử hành lễ cung hiến với tước hiệu Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội.
Các chứng nhân tử đạo
Thời nhà Nguyễn bách hại đạo, Giáo họ Cam Đường có 13 vị dùng máu đào để minh chứng cho Đức tin, góp phần điểm tô cho vườn vạn tuế của Giáo phận Thái Bình thêm vẻ vang.
Các linh mục coi sóc Giáo xứ
Cha Giuse Phạm Văn Thiện; cha Luca Nguyễn Văn Định, cha Gioan Baotixita Đỗ Bá Dương và hiện nay là Giuse Phạm Đức Bình.
Các giáo họ trực thuộc: Đông Hà và Bằng Lương.
III - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Cam Châu có truyền thống về lòng đạo đức bình dân với các buổi cầu nguyện chung và rước kiệu. Trong số các đoàn hội, Giới trẻ được tổ chức qui mô, chặt chẽ hơn. Trong Giáo phận, Cam Châu thành lập được nhóm tình nguyện viên rất sớm, không chỉ phục vụ
trong Giáo xứ, nhưng còn ở nhiều xứ khác và Giáo phận. Các lớp giáo lý gồm có: Lớp Kinh cần, Bao đồng, Đến bàn tiệc Thánh, Lớn lên trong Chúa Thánh Thần, Sống đạo, Giáo lý Thánh Kinh. Tất cả vẫn duy trì đều đặn vào các buổi tối trong tuần.
Trong tương lai, Cam Châu tiếp tục tập trung vào việc củng cố đội ngũ giáo lý viên và hoạt động của các hội đoàn, trong đó nhấn mạnh đến giới trẻ, nhằm góp phần làm cho đời sống đạo trong Giáo xứ thêm vững mạnh.
GIÁO HỌ BẰNG LƯƠNG
Năm đón nhận Tin Mừng : 02/4/1892
Năm thành lập Giáo họ : 1920
Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2003
Bổn mạng : Thánh Vinhsơn (05/4)
Số giáo dân : 09
Địa chỉ : Nhà thờ Bằng Lương, thôn Ngọc Thịnh, xã Thái Nguyên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 3km về hướng Đông Nam.
I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Theo truyền khẩu, hạt giống Đức tin đã được gieo vào mảnh đất Bằng Lương từ cuối thế kỷ XIX (1892). Ban đầu, 2 gia đình gồm 5 người đến sinh sống tại đây. Khi mới được thành lập, Bằng Lương là một giáo họ thuộc khu Đông của xứ Thượng Phúc.
Năm 1942, Giáo họ đã chung sức dựng ngôi nhà thờ 4 gian (dài 10m, rộng 6m, cao 6m) làm nơi cầu nguyện.
Năm 1954, 17 tín hữu của Giáo họ đã di cư vào miền Nam, chỉ còn lại một người con gái ở lại trông coi ngôi thánh đường. Hiện nay, Giáo họ có 9 nhân danh trong đó có 3 người đi làm ăn xa.
Năm 2003, Giáo họ đại tu ngôi thánh đường, mở rộng thêm 6m chiều dài và xây dựng tháp chuông cao 18m.
Năm 2006, Giáo xứ Cam Châu được nâng lên hàng giáo xứ, Giáo họ thuộc về Giáo xứ này.
II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Tuy nhỏ bé, Giáo họ cũng có một vị giữ chức vụ Trùm trưởng, tham gia vào viên chức Hội đồng giáo xứ. Sớm tối, tín hữu họp nhau tại nhà thờ đọc kinh cầu nguyện.
Với niềm phó thác tuyệt đối trong tình thương nhiệm lạ của Thiên Chúa, ước mong Bằng Lương sẽ giữ vững đời sống đức tin từ bao đời và ngày một phát triển, sánh vai cùng các giáo họ, giáo xứ trong Giáo phận Thái Bình thân yêu.
GIÁO HỌ ĐÔNG HÀ
Năm đón nhận Tin Mừng : Cuối thế kỷ XIX
Năm thành lập Giáo họ : 1918
Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2003
Bổn mạng : Thánh Phêrô (29/6)
Số giáo dân : 22
Địa chỉ : Nhà thờ Đông Hà, xã Thụy Liên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 3km về hướng Tây Nam.
I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Đông Hà là bãi bồi, nằm cạnh dòng sông Diêm Hộ. Những người Công giáo làm nghề sông nước từ các nơi: Đông Hồ, Tích Thủy, Đò Mom, Đông Quan, Tô Hồ, Tô Tang, Quỳnh Phụ, Đông Xuyên, Hải Phòng thường quy tụ nơi khúc sông này để nghỉ ngơi và tối đến họp nhau dưới thuyền cầu nguyện.
Năm 1918, cha Gioan Baotixita Nguyễn Đức Phú, chánh xứ Thượng Phúc, thấy tình cảnh như vậy liền cho một cụ lão thành ở Cam Châu quy tụ những tín hữu này thành một họ đạo, lấy tên là Đông Hà và nhận thánh Phêrô làm bổn mạng. Đông Hà lúc đó là họ lẻ của xứ Thượng Phúc, có 31 hộ gia đình với 142 nhân danh, đã dựng ngôi nhà nguyện nhỏ làm nơi cầu nguyện.
Trận bão ngày 24/6/1929 đã cướp đi nhiều sinh mạng, nhiều gia đình bị xóa sổ. Vì thế, ngày 24/6 được gọi là ngày giỗ trận tại vùng đất này.
Tháng 8/1945, đê Hà Lão Hưng bị vỡ làm ngôi nhà nguyện của Giáo họ bị sụp đổ. Năm 1946, dân họ mua lại nhà thờ cũ của Giáo họ Hoành Từ, Đông Quan về dựng thành ngôi nhà thờ 7 gian.
Năm 1954, Giáo họ có 33 hộ với 146 nhân danh. Sau cuộc di cư vào Nam, Giáo họ chỉ còn gia đình cụ Kiểm Tập ở lại gìn giữ ngôi thánh đường. Hiện nay, Giáo họ có 5 gia đình với 22 nhân danh.
Sau nhiều lần trùng tu, tháng 12/2003, Giáo họ khởi công xây dựng ngôi thánh đường (dài 25m, rộng 7m, cao 11m) và tháp chuông cao 27m, hoàn tất ngày 30/8/2007.
Khi Cam Châu được nâng lên hàng giáo xứ (02/12/2006), Đông Hà trực thuộc về Giáo xứ mới.
II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Là một Giáo họ ít người, vị chủ tịch và thủ quỹ sẽ điều hành những công việc trong Giáo họ. Bên cạnh đó, các công việc chung đều được bà con trong Giáo họ nhiệt tình tham gia trong tinh thần đoàn kết yêu thương nhau.
(Trích Kỷ Yếu 80 Năm Thành Lập Giáo Phận Thái Bình _ Nxb Hồng Đức)