14 CHẶNG ĐÀNG THÁNH GIÁ HẬU COVID-19
Tác giả: Giuse Phạm Đình Ngọc, SJ
Hiệu đính: Giuse Nguyễn Công Đoan, SJ
Hungary, Mùa Chay năm 2021
Mục lục
Chặng 2: Đức Giêsu Vác Thánh Giá
Chặng 3: Đức Giêsu ngã lần thứ nhất
Chặng 5: Đức Giêsu được ông Simon giúp đỡ
Chặng 6: Đức Giêsu gặp bà Vêrônica
Chặng 7: Đức Giêsu ngã lần thứ hai
Chặng 8: Đức Giêsu gặp các phụ nữ ở Giêrusalem
Chặng 9: Đức Giêsu ngã lần thứ ba
Chặng 11: Đức Giêsu chịu đóng đinh
Chặng 12: Đức Giêsu chết trên thánh giá
Chặng 13: Đức Giêsu được hạ xác xuống
Chặng 14: Đức Giêsu được chôn táng trong mộ
Dẫn nhập
Kính thưa cộng đoàn,
Lúc này đây, chắc hẳn chúng ta dễ sống lại kinh nghiệm của năm ngoái, khi đại dịch Covid-19 buộc mỗi người phải tham gia chặng đàng thánh giá tại nhà. Chúng ta đã hy vọng rất nhiều rằng năm nay có thể cùng nhau cử hành nghi thức trọng thể này. Tạ ơn Thiên Chúa vì nhiều nơi, cộng đoàn có thể tham dự cùng nhau. Tuy vậy, mức độ tàn phá của virus vẫn chưa thuyên giảm ở nhiều nơi trên thế giới. Trong hoàn cảnh bị phong tỏa, dĩ nhiên nhiều tín hữu phải ở nhà tham dự thánh lễ Online, đi chặng đàng thánh giá qua mạng Internet.
Giây phút này, chúng ta hiện diện ở một không gian rộng lớn hơn, quốc tế hơn. Chúa Thánh Thần vẫn đang hoạt động để nối kết muôn người. Ngài muốn con người đi cùng với Đức Giêsu trên từng chặng đàng thánh giá. Nguyện xin Thiên Chúa giúp chúng ta đi trọn với Chúa trên con đường tình yêu này; để sau đó, chúng ta cũng được ở với Ngài trong vinh quang.
Chặng 1: Đức Giêsu bị kết án
–Trích Phúc Âm theo thánh Mátthêu:
“Tổng trấn Philatô thấy chẳng được ích gì mà còn thêm náo động, nên lấy nước rửa tay trước mặt đám đông mà nói: "Ta vô can trong vụ đổ máu người này. Mặc các ngươi liệu lấy!" Toàn dân đáp lại: "Máu hắn đổ xuống đầu chúng tôi và con cháu chúng tôi!" Bấy giờ, tổng trấn phóng thích tên Baraba cho họ, còn Ðức Giêsu, thì sau khi truyền đánh đòn, ông trao cho họ đóng đinh vào thập giá.” (Mt 27,24-26)
– Suy ngắm:
Nếu có mặt trong buổi xét xử Đức Giêsu năm xưa, chúng ta cũng nhận thấy đây là bản án quá bất công và cay nghiệt. Trong phiên tòa hôm đó, dân chúng vung tay tố cáo thầy Giêsu; giới lãnh đạo tôn giáo không ngớt lời cáo buộc để thôi thúc Philatô kết thúc phiên tòa. Người ta đã thành công kết tội Đức Giêsu. Chúng ta ngạc nhiên khi thấy Đức Giêsu bình an đón nhận tất cả. Ngài không ai oán, không phẫn nộ và cũng chẳng phản đối. Ngược lại, vâng theo thánh Ý Chúa Cha, Đức Giêsu chấp nhận đi vào con đường đau khổ. Tất cả là vì Ngài muốn cứu độ con người.
Suốt hơn một năm qua, thế giới đã chịu quá nhiều đau thương từ con virus Corona này. Nhiều người mất công ăn việc làm, biết bao người nhiễm bệnh, cuộc sống bị đảo lộn mọi thứ. Hậu quả đau lòng nhất là hàng triệu người đã thiệt mạng. Lúc này và ở đây, chúng ta hãy xin Đức Giêsu giúp chúng ta biết nhận ra Thánh Ý Chúa qua cơn đại dịch này; để nhờ đó, chúng ta tiếp tục mơ ước về con đường dẫn tới một tương lai tốt đẹp hơn[1].
– Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, nhiều người đang tập sống chung với con virus khủng kiếp này. Họ muốn bắt đầu đi cùng với Chúa. Dẫu khó khăn dặm trường, nếu có Chúa đi cùng, chúng con tin rằng phía trước là bầu trời tươi sáng. Xin giúp chúng con đón nhận mọi biến cố trong bình an; để từ đó, chúng con có sức, có tình yêu và có đủ tinh thần để lên đường cùng với Chúa và với nhau. Amen.
Chặng 2: Đức Giêsu Vác Thánh Giá
– Trích Phúc Âm theo thánh Luca:
“Nếu ai muốn theo Thầy, thì hãy bỏ mình đi, vác thập giá mình hằng ngày và theo Thầy.” (Lc 9,23)
– Suy ngắm:
Thập giá chưa bao giờ là khúc gỗ nhẹ nhàng và thoải mái. Đó là hình phạt ô nhục mà người ta dành cho các tội nhân. Hôm nay, chính Đức Giêsu đang đón lấy thập giá thô xước đó. Người ôm hôn nó và đặt trên vai mình. Từ thời khắc đó, thập giá luôn gắn liền với Đức Giêsu. Người đời ngạc nhiên vì sao Ngài chấp nhận thập giá cách thanh thản đến lạ lùng. Chắc hẳn câu trả lời chỉ có thể là vì vâng theo Thiên Chúa Cha, và vì yêu con người! Chính tình yêu đã làm cho Đức Giêsu sẵn sàng vác lấy mọi nỗi đau khổ trên vai bước lên đỉnh đồi Canvê.
Nhiều tháng qua, cả thế giới phải vác sức nặng của cơn đại dịch. Sức nặng ấy đè trên vai của các y bác sĩ, áp lực lên hệ thống y tế, lên những nhà lãnh đạo và ảnh hưởng đến hầu hết chúng ta. Chắc chúng ta không cần giải thích vì sao lại có thập giá khủng khiếp này! Thay vào đó, noi theo gương của Đức Giêsu, chúng ta xin ơn đức tin để sống trong thời đại dịch cùng với nhau và với Chúa. Thập giá chỉ nhẹ nhàng và mau qua khi chúng ta vác cùng nhau. Mỗi người, mỗi tổ chức, mỗi quốc gia, nếu biết cộng tác, chắc chắn sức nặng của thập giá sẽ giảm đi rất nhiều.
– Cầu Nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, xin cho mỗi người chúng con chấp nhận thập giá đời mình với niềm tin vào sự đồng hành của Chúa. Khi đó thập giá trở nên thánh giá giúp chúng con nên thánh giữa đời.Trong và sau đại dịch lần này, dù muốn dù không, chúng con cũng phải chịu ảnh hưởng. Thay vì oán trời trách đất, than ngắn thở dài, xin cho chúng con biết phó thác vào Chúa để chấp nhận tất cả, tin tưởng tất cả. Chỉ có như thế, chúng con mới có thêm hy vọng, và sức mạnh để cùng nhau vượt qua nỗi đau của lần đại dịch này. Amen
Chặng 3: Đức Giêsu ngã lần thứ nhất
– Trích sách ngôn sứ Isaia:
“Sự thật, chính Người đã mang lấy những đau khổ của chúng ta, đã gánh chịu những đau đớn của chúng ta.” (Is 53,4)
– Suy ngắm:
Ở độ tuổi 33 sức dài vai rộng, Đức Giêsu có thể vác thập giá lên đồi Canvê dễ dàng. Tuy vậy, với biết bao roi đòn, nhiều giờ không ngủ, đêm hôm bị bắt, Đức Giêsu lúc này đã sức tàn, lực kiệt. Khúc gỗ trên vai Ngài lúc này trở nên nặng nề gấp bội phần. Lê bước trên con đường gồ ghề quanh co, Ngài đã té nhào. Ngài ngã xuống tận nỗi đau của con người để tiếp tục cổ vũ và nâng đỡ con người đứng lên đi tiếp.
Virus Corona đã cho chúng ta thấy sự thật này: Con người không toàn năng, khoa học không làm được mọi thứ. Đó là giới hạn mà chúng ta phải chấp nhận trong thân phận thụ tạo. Hơn một năm qua, nhân loại đã “té ngã” hết lần này đến lần khác trong lãnh vực kinh tế, y học, chính trị, xã hội, v.v. Hẳn nhiên, vấp ngã nào cũng đau, cũng bất ngờ và khiến người ta hốt hoảng, nhất là khi con số người nhiễm bệnh cứ tăng vọt mỗi giờ, mỗi ngày trên nhiều quốc gia.
– Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu,Thiên Chúa của chúng con! Ngài là Thiên Chúa làm người mà vẫn té ngã vì sức nặng của thập giá. Hình ảnh ấy giúp chúng con rất nhiều: Rằng đau khổ và những vấp ngã trong cuộc sống là điều không tránh khỏi của kiếp người yếu đuối. Nhưng quan trọng hơn hết, sự vấp ngã của Chúa trên đường khổ nạn nhắc nhở chúng con rằng chúng con không cô đơn! Chúa vẫn có đó, luôn chung chia mọi nỗi buồn vui với con người. Xin giúp những ai đang buông xuôi, đang đau khổ và mang gánh nặng nề, được sức mạnh đứng lên đi tiếp. Amen
Chặng 4: Đức Giêsu gặp Đức Mẹ
– Trích Phúc Âm theo thánh Luca
“Một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn Bà, để những tâm tư của nhiều người được tỏ lộ.” (Lc 2,35)
– Suy ngắm:
Thuở ấu thơ của Hài Nhi Giêsu, Đức Mẹ đã nhiều lần thấy con mình bị ngã khi vui chơi với chúng bạn. Mẹ đã chạy lại đỡ nâng. Tuy vậy, lúc này đây, Mẹ chẳng thể đi gần với con của Mẹ vì dòng người xô đẩy. Trong cảnh hỗn loạn ấy, Đức Giêsu và Đức Mẹ chỉ gặp nhau trong chốc lát. Đó là thời khắc của tình mẫu tử, là thời gian của sự sẻ chia. Mẹ hiểu thế nào là nỗi đau của một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn mình. Còn Đức Giêsu thì cảm nghiệm thế nào là cảnh chia lìa, xa cách, và nhất là sự bất lực trước nỗi đau của Đức Mẹ.
May mắn cho chúng ta vì trong thời đại dịch, Thiên Chúa cho chúng ta có Đức Maria làm Mẹ nâng đỡ đồng hành. Với trái tim hiền mẫu, Mẹ không ngừng an ủi và cổ võ tinh thần của từng người chúng ta. Không những thế, Mẹ dẫn chúng ta đến gần Chúa Giêsu, để cùng với Mẹ, chúng ta tin tưởng và hy vọng vào Chúa. Qua cuộc gặp gỡ chóng vánh để rồi chia ly giữa Chúa và Mẹ ở chặng này, Giáo Hội muốn nối kết mỗi người chúng ta lại với nhau để cùng đồng hành, ủi an, sẻ chia, và chăm sóc, nhất là về mặt tinh thần. Chúng ta giữ giãn cách xã hội, chứ không xa cách trong tình người, vì “Thiên Chúa của chúng ta luôn gần gũi” và “mời gọi chúng ta hãy gần gũi với nhau, đừng xa cách người khác.”[2]
– Với Đức Thánh Cha Phanxicô chúng ta cùng cầu nguyện:
“Lạy Mẹ Thiên Chúa, dưới sự che chở của Mẹ, chúng con tìm nương ẩn. Xin đừng chê bỏ lời khấn xin của chúng con đang trong cơn thử thách, và lạy Đức Trinh Nữ vinh hiển và được chúc phúc, xin giải thoát chúng con khỏi mọi hiểm nguy.” Amen.
Chặng 5: Đức Giêsu được ông Simon giúp đỡ
– Trích Phúc Âm theo thánh Mát-thêu:
“Ðang đi ra, thì chúng gặp một người Kyrênê, tên là Simon; chúng bắt ông vác thập giá của Người.” (Mt 27,32)
– Suy ngắm:
Dường như lúc này Đức Giêsu chẳng thể tiếp tục hành trình. Ngài thực sự cần trợ giúp của ai đó để có sức bước tiếp. Chính giây phút này, chúng ta thấy Đức Giêsu mặc lấy thân phận con người, và Ngài trở nên giống chúng ta mọi đàng, ngoại trừ tội lỗi[3]. Hóa ra Ngài cũng cần sự cộng tác của con người. Lính tráng tóm được một người đàn ông tên là Simon. Họ buộc ông ấy phải giúp vác thập giá Đức Giêsu. Nhờ sự trợ giúp này của ông mà Đức Giêsu có đủ sức để cùng với ông đi tiếp.
Đại dịch lần này Thiên Chúa dạy chúng ta biết cùng nhau cộng tác trong mọi lãnh vực. Chỉ có như thế, từ cộng đoàn nhỏ cho tới quốc gia, hay quốc tế, mới mong xây dựng được cuộc sống tươi đẹp. Có lẽ hình ảnh ông Simon trong chặng thánh giá này cũng nhắc rằng: “Chúng ta cần đến một cộng đồng luôn hỗ trợ và giúp đỡ chúng ta, và ngược lại, chúng ta cũng có thể giúp đỡ nhau luôn hướng nhìn về phía trước.”
– Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, tin vui cho nhân loại là chúng con đã có vắc xin Covid-19. Tạ ơn Thiên Chúa đã soi sáng cho các nhà khoa học tìm ra phương thuốc phòng chống này. Tuy vậy, vấn đề là làm sao các quốc gia phân phối công bằng, hợp tình hợp lý, nếu không dựa trên tinh thần trợ giúp lẫn nhau? Xin Chúa giúp các nhà lãnh đạo toàn cầu thực hiện cam kết đối với sự công bằng và công lý như là những nguyên tắc để xây dựng một thế giới hậu Covid-19 tốt đẹp hơn[4]. Amen
Chặng 6: Đức Giêsu gặp bà Vêrônica
– Trích Phúc Âm theo thánh Mát-thêu:
“Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy.” (Mt 25,40)
– Suy ngắm:
Dưới trời nắng nóng, dòng người hối thúc, Chúa Giêsu đã thấm mệt. Quân lính lại chẳng cho Ngài được phép nghỉ ngơi. Vết trầy xước trên da thịt Ngài. Thập giá nặng nề cùng những vết đòn từ phía lính tráng cứ trút xuống thân xác Ngài. Khuôn mặt hiện Đức Giêsu lên những nét xanh xao tiều tuỵ. Lúc này có một phụ nữ dám lách giữa bọn lính tàn bạo đến cầm khăn lau mặt cho Ngài, và Ngài đã để khuôn mặt của mình in lại như “chụp lại nguyên vẹn” trên tấm khăn của bà. Chẳng ai cho biết tên của bà, nhưng vì tấm khăn kia mà người đời sau gọi tên bà là Vêrônica, nghĩa là “chân dung đích thực phản ảnh gương mặt Thầy Giêsu.” [5] Trong cơn đại dịch này có thể coi bà như tiền thân của những nhân viên y tế: bác sĩ, điều dưỡng khắp thế giới đã liều thân, thậm chí hy sinh cả mạng sống để săn sóc những người bệnh mà cả thân nhân cũng không được tới gần.
Có lẽ khuôn mặt nhân loại cũng nhem nhuốc và đau khổ vì biết bao hậu quả từ đại dịch lần này. Trong và sau đại dịch, khuôn mặt ấy cũng còn hằn nhiều thương tích. Mỗi người cũng cảm nhận được biết bao phiền phức từ con virus này: số người nhiễm vẫn tăng hằng giờ trên thế giới, số người chết cũng chưa có dấu hiệu chậm lại. Đó là chưa kể nhiều vết thương của tâm lý, của những rạn nứt trong các mối tương quan vì người ta phải cách ly. Nền kinh tế cũng đang chựng lại, khiến bao người lâm vào cảnh đói nghèo.
Giây phút này, ước gì nơi nào cũng có những bàn tay của Vêrônica, đưa ra trợ giúp những ai khốn cùng. Hãy là cánh tay nối dài của Thiên Chúa, giúp gia đình, giúp đời và giúp người. Chỉ với tình yêu và lòng nhân ái mới có thể xoa dịu được nỗi đau của anh em đồng loại.
– Cầu nguyện:
Lạy Thiên Chúa giàu lòng xót thương, xin ngài thôi thúc tâm hồn chúng con. Để với tình yêu, chúng con dám mở lòng để đi đến với tha nhân. Xin giúp chúng con can đảm đến với những thân phận mỏng dòn, đau khổ để xoa dịu những nỗi khốn cùng. Nhất là trong lúc gian nan này, chúng con cầu xin Chúa đến gần hơn với những ai đau khổ, lầm than và bệnh tật. Amen
Chặng 7: Đức Giêsu ngã lần thứ hai
– Trích thư thứ nhất của thánh Phêrô tông đồ:
“Bị nguyền rủa, Người không nguyền rủa lại, chịu đau khổ mà chẳng ngăm đe; nhưng một bề phó thác cho Đấng xét xử công bình.” (1Pr 2,23)
– Suy ngắm:
Đoạn đường càng ngắn lại cũng là lúc sức Thầy Giêsu yếu dần. Bởi đó, đi được một đoạn Thầy lại ngã xuống đất lần thứ hai. Lần này đau hơn lần trước. Thầy mất thăng bằng và cùng với cây thập giá, Thầy ngã nhào xuống đất. Nơi đó Đức Giêsu chung phần gần hơn nữa đau khổ đọa đày. Tay ghì thập giá, tay chống lên đất, Đức Giêsu gượng dậy để đi tiếp. Ngài không bỏ cuộc, không thoái lui giữa đường. Ngược lại, niềm hy vọng Ngài đang gắng sức đem cho cả loài người nơi đỉnh đồi Canvê, cho Ngài sức mạnh để đương đầu với thực tại đắng lòng.
Với số liệu chúng ta biết được, nhân loại đã phải chịu nhiều đợt sóng nhiễm bệnh. Sóng sau lớn hơn sóng trước. Nhiều lúc chúng ta tưởng chừng như “toang” mỗi khi dịch tái bùng phát. Chúng ta hy vọng, và hồi hộp đợi chờ. Cũng như Chúa Giêsu lúc này, dĩ nhiên các quốc gia không được phép bỏ cuộc. Ngược lại, phải vượt qua sự ích kỷ tập thể, dân tộc, sự kỳ thị và thù nghịch để cùng nhau kiên nhẫn để giảm tổn thất bao nhiêu có thể, đó là mục tiêu chung của chúng ta. Ngoài sức người, chúng ta đừng quên Thiên Chúa cũng muốn đứng lên cùng với ta trong và sau lần đại dịch này.
–Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, thập giá mà Chúa đang vác là tội lỗi của cả nhân loại, và của chúng con nữa. Sức nặng ấy khiến Chúa quỵ ngã. Chúng con thường than trách sao Chúa trao cho chúng con thánh giá quá nặng, khiến chúng con nhiều lần ngã quỵ, thoái lui. Lúc này đây, xin Chúa giúp chúng con có được sức mạnh để không bao giờ bỏ cuộc; dù ngã nhiều lần, nhưng chúng con vẫn tin rằng Chúa sẽ giúp trong mọi cảnh huống của cuộc đời. Được như thế, chúng con biến những trắc trở của phận người thành cơ hội chung chia thập giá với Chúa lúc này. Amen.
Chặng 8: Đức Giêsu gặp các phụ nữ ở Giêrusalem
– Trích Phúc Âm theo thánh Luca:
“Hỡi chị em thành Giêrusalem, đừng khóc thương tôi làm gì. Có khóc, thì khóc cho phận mình và cho con cháu.” (Lc 23,28)
– Suy ngắm:
Đức Giêsu, Thiên Chúa đã đến chung thân phận của chúng ta rất giàu lòng thương xót. Ngài đến thế gian để an ủi, nâng đỡ và cứu độ con người. Kể cả những người đang khóc thương cho nỗi đau Chúa gánh chịu lúc này, họ cũng được Chúa Giêsu gởi gắm lời yêu thương. Họ là những phụ nữ sang trọng ở Giêrusalem thường mang thuốc giảm đau và an thần đến cho những người bị hành quyết uống. Nhưng chính Ngài đã khóc thương Giêrusalem khi loan báo tai họa sắp đến với thành thánh[6]. Lúc này Đức Giêsu lại như quên nỗi đau của mình mà xót cho số phận những phụ nữ tốt bụng này, vì chính họ là những bà mẹ sẽ phải chịu nỗi đau khủng khiếp hơn nhiều khi tai họa kia ập đến trên toàn thành này, trên gia đình, con cháu của các bà, nên Ngài khóc thương cho họ và nhắn nhủ với họ: “Có khóc, thì khóc cho phận mình và cho con cháu.”
Hơn lúc nào hết, lời nhắn nhủ ấy đang xảy ra cho nhân loại trong nhiều tháng qua. Biết bao gia đình đã khóc vì có người thân yêu qua đời vì Covid. Biết bao người lo lắng vì Corona đang lây nhiễm trên đất nước, thành phố, thôn làng và gia đình mình. Rất nhiều quốc gia vẫn phải tạm ngưng cử hành thánh lễ và tất cả các sinh hoạt tôn giáo với sự tham dự của cộng đoàn.
Khi nhà thờ phải đóng cửa, Chúa đã đến với từng gia đình nơi thánh lễ Online. Khi không thể cùng nhau đi đàng thánh giá, Chúa mời gọi chúng ta trải nghiệm một phương thế khác là theo dõi qua Internet. Lúc này, Chúa muốn an ủi chúng ta ngay tại gia đình, ngay trong tâm hồn mỗi người.
–Cầu Nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã khóc thương cả thành Giêrusalem, đã hòa chung nước mắt của mình với nước mắt hai người chị của anh Lazarô, người bạn thân yêu của Chúa đã qua đời. Xin cho chúng con biết khóc cho nỗi đau của chính mình, của anh em đồng loại. Xin cho chúng con biết rằng lòng thương xót và trắc ẩn cũng được thể hiện trong nước mắt[7]. Xin giúp chúng con thưa ‘vâng’ với sự gần gũi: văn hoá của gặp gỡ[8]. Khi đó chính Chúa cũng đến để lau khô dòng lệ đau khổ của chúng con. Amen.
Chặng 9: Đức Giêsu ngã lần thứ ba
– Trích sách Ngôn sứ Isaia:
“Bị ngược đãi, người cam chịu nhục, chẳng mở miệng kêu ca; như chiên bị đem đi làm thịt”. (Is 53,7)
–Suy ngắm:
Trời mỗi lúc một đứng bóng, cái nắng bên trên, sỏi đá dưới chân khiến Đức Giêsu càng mất sức. Nơi đóng đinh đã gần đến, thầy Giêsu cố bước với chút sức lực cuối cùng. Lúc này chúng ta chứng kiến Đức Giêsu ngã lần thứ ba….Trên con đường thương khó với lần té ngã này, Chúa bước cách vững hơn vào trong lịch sử nhân loại, để đồng hành, trong mọi lúc, với nhân loại khổ đau[9].
Dù gì, các quốc gia không được phép bỏ cuộc trong cuộc chiến lần này. Đầu hàng nghĩa là đưa nhân loại vào chỗ diệt vong. Là con cái của Thiên Chúa, chúng ta vẫn hằng tin tưởng và hy vọng để đi tiếp. Phía trước là chân trời của ánh sáng phục sinh. Cùng với Chúa lúc này, chúng ta đứng lên với niềm hy vọng vào tình yêu, để làm lại từ đầu.
–Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, nhờ cơn đại dịch lần này, chúng con nhận ra cuộc đời thật phù vân và chóng qua. Những kinh nghiệm về nỗi đau, sợ hãi, cũng như việc nhận ra những giới hạn bản thân khiến chúng con phải ngẫm nghĩ lại cung cách sống, các mối tương quan, tổ chức xã hội, và trên hết là ý nghĩa của sự hiện hữu bản thân[10]. Ngã đau giúp chúng con biết mình cần nương tựa vào Ai để vững bước. Amen
Chặng 10: Đức Giêsu bị lột áo
– Trích Phúc Âm theo thánh Mát-thêu:
“Lính tráng lấy áo xống của Người chia làm bốn phần; họ lấy cả chiếc áo dài nữa. Nhưng chiếc áo dài này không có đường khâu, dệt liền từ trên xuống dưới. Vậy họ nói với nhau: Ðừng xé áo ra, cứ bắt thăm xem ai được.” (Ga 19,23–24).
– Suy ngắm:
Sau khi phạm tội trong Vườn Địa Đàng, con người thấy mình trần truồng. Tại sao Con Thiên Chúa lại bị treo trần truồng trên thập giá trước mặt bàn dân thiên hạ lúc này? Lời thư thứ nhất của Thánh Phêrô giải thích cho chúng ta rằng: Tội lỗi của chúng ta, chính Người đã mang vào thân thể mà đưa lên cây thập giá[11]. Thân Thể của Con Thiên Chúa làm người bị phơi trần truồng dưới nắng ban trưa để phơi bày tội lỗi của chúng ta.
Có lẽ chưa bao giờ nhân loại bị phơi bày các thương tổn và mở toang vô số những sai lầm thừa thải như hiện nay. Đại dịch vạch trần biết bao thực tế phũ phàng. Phải chăng chính sự thờ ơ nguội lạnh, tiện nghi mang tính toàn cầu, được ra đời từ ảo tưởng, giờ virus khiến mộng vỡ, mơ tan[12]? Có lẽ đây là thời cơ để mỗi người hoán cải, để bước vào niềm hy vọng đổi mới, vì hy vọng “truyền đạt cho chúng ta về điều được bén rễ sâu thẳm trong tâm hồn mỗi con người, không lệ thuộc vào các hoàn cảnh và điều kiện lịch sử của chúng ta[13].
–Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con nhận ra chỗ đứng của mình trong công trình sáng tạo. Là một thụ tạo, chúng con “được dựng nên để ngợi khen, tôn kính và phụng sự Thiên Chúa, và nhờ đó cứu rỗi linh hồn mình. Mọi loài khác dưới đất cũng được tạo dựng cho con người, để giúp chúng con đạt tới cùng đích Đấng Tạo Hóa đặt cho chúng con.”[14] Xin giúp chúng con biết tựa nương một mình nơi Chúa. Amen.
Chặng 11: Đức Giêsu chịu đóng đinh
– Trích Phúc Âm theo thánh Mátthêu:
“Họ đóng đinh Người vào thập giá, đồng thời cũng đóng đinh hai người khác nữa, mỗi người một bên, còn Ðức Giêsu thì ở giữa.” (Ga 19,18)
– Suy ngắm:
Thời Cựu Ước, trong sa mạc, rắn độc đã sát hại nhiều người. Chính Đức Chúa cho họ phương thuốc chữa trị khi bị rắn cắn, đó là nhìn lên con rắn đồng[15]. Hôm nay trên ngọn đồi này, người ta đóng đinh Đức Giêsu vào thập giá, trần truồng, ai cũng có thể nhìn thấy từ đầu đến chân. Từng chiếc đinh nhuốm máu ghim chặt Thầy Giêsu của chúng ta vào thập giá.
Trong nỗi hoang mang khi đại dịch bắt đầu, người ta hỏi Thiên Chúa ở đâu? Trong và sau đại dịch, dường như câu hỏi ấy không được nhắc đến nhiều. Dẫu sao, Thiên Chúa của chúng ta đã làm người và đã chịu treo trên thập giá vì tội lỗi của chúng ta. Thực vậy, “Không phải ma quỷ đã đóng đinh Chúa Giêsu mà là chính bạn và tôi cùng với ma quỷ đã đóng đinh Người vào thập giá.”[16] Rồi ở trên cao, Thiên Chúa vẫn đang nhìn thấy những lầm than, cơ cực và bệnh tật của con người. Ngài mời gọi mỗi người hãy để thập giá làm điểm tựa cho cuộc đời.
– Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, lúc này chúng con cũng nhìn lên Chúa trên thập giá. Với Chúa và trong Chúa, chúng con có quyền mơ về một tương lai tươi sáng, nơi đó luôn có sự chữa lành. Xin Ngài cũng nói với con rằng: Hôm nay, con sẽ được ở với Thầy trên Thiên Quốc. Amen.
Chặng 12: Đức Giêsu chết trên thánh giá
– Trích Phúc Âm theo thánh Gioan:
“Người ta lấy miếng bọt biển có thấm đầy giấm, buộc vào một nhành hương thảo, rồi đưa lên miệng Người. Nhắp xong, Ðức Giêsu nói: "Thế là đã hoàn tất!" Rồi Người gục đầu xuống và trao Thần Khí.” (Ga 19,29-30)
– Suy ngắm:
Vậy là mọi sự đã hoàn tất. Trong Tin Mừng Gioan, danh hiệu đầu tiên ông Gioan Tiền Hô giới thiệu Chúa Giêsu là “Con Chiên của Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian”. Khi kể về Cuộc Thương Khó thì thánh Gioan gợi cho chúng ta nhớ tới giờ giấc của việc sát tế con chiên để ăn lễ Vượt Qua: giờ Chúa Giêsu bị Philatô trao cho các thượng tế để đem đi đóng đinh; đây là giờ người ta đem con chiên lễ Vượt Qua vào trao cho các tư tế trong Đền Thờ. Giờ đây, Chúa Giêsu gục đầu trao “Thần Khí”. Thánh Phaolô xác nhận: “Quả vậy, Đức Kitô đã chịu hiến tế làm chiên lễ Vượt Qua của chúng ta.”[17]
Đám đông kéo nhau đến xem cảnh tượng ấy, khi thấy sự việc đã xảy ra, đều đấm ngực trở về. Lúc này, trong Chúa Giêsu, “Thiên Chúa đã giang tay trên thập giá để ôm lấy hết giới hạn của thế giới.”[18]
Giây phút này chúng ta dâng những ai đã qua đời, cách riêng những người chết vì đại dịch Covid-19 xin cho họ được kết hợp trong cái chết của Con Thiên Chúa. Mong cho họ ra đi thanh thản và được gần bên Chúa trong giờ lâm tử. Khi đó, sự sống không mất nhưng chỉ đổi thay, họ bước qua cuộc sống mới trong Đức Kitô.
–Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, có lẽ cái chết luôn là nỗi kinh hoàng cho chúng con. Chúng con không muốn nhiễm bệnh, không muốn chết. Tiếc là thân phận con người phải bước qua ngưỡng cửa chết chóc một lần trong đời. Tạ ơn Ngài đã đi vào chính cái chết của con người, để từ đó, mang chúng con đến thế giới vĩnh hằng. Amen
Chặng 13: Đức Giêsu được hạ xác xuống
–Trích Phúc Âm theo thánh Gioan:
“Ông Giôxếp đến hạ thi hài Người xuống. Ông Nicôđêmô cũng đến. Ông này trước kia đã tới gặp Đức Giêsu ban đêm. Ông mang theo chừng một trăm cân một dược trộn với trầm hương. Các ông lãnh thi hài Đức Giêsu, lấy băng vải tẩm thuốc thơm mà quấn, theo tục lệ chôn cất của người Do Thái (Ga 19,38-40)
–Suy ngắm:
Lúc này thực sự là cảnh chiều buồn tang tóc thê lương. Mẹ Maria mất con, môn đệ mất Thầy. Càng xế chiều của ngày áp lễ Vượt Qua, đường phố, hàng quán càng vắng thưa người. Ai về nhà nấy để chuẩn bị mừng lễ Vượt Qua. Trên đồi Canvê lúc này, chỉ còn một vài phụ nữ đã theo Thầy Giêsu từ Galilê lên đây, đứng nhìn xác Thầy treo trên thập giá. Một người môn đệ vốn ẩn danh ẩn mặt, giờ này ra mặt và xin được Philatô cho đem xác Giêsu Thầy xuống để mai táng.
Bầu không khí năm xưa chắc cũng không khác nhiều so với ngày tháng vừa qua. Biên giới đóng cửa, nhiều nơi phong tỏa, trường học, quán xá, nhà thờ đóng cửa. Thay vào đó, bệnh viện đông người, nghĩa trang thêm nhiều phần mộ mới. Dịch bệnh như cuộc chiến tranh mà toàn thế giới phải chống chọi. Trong bối cảnh ấy, chúng ta cùng với Con Thiên Chúa tiếp tục “gieo những hạt giống bình an, và đồng hành với người nghèo, với ai bị bỏ rơi, với người yếu đau, người bị loại ra ngoài, những người thấp cổ bé miệng[19].
–Cầu Nguyện[20]:
Lạy hồn Chúa Kitô, xin thánh hóa con.
Lạy xác thánh Chúa Kitô, xin cứu độ con.
Lạy Máu Thánh Chúa Kitô, xin làm cho con say mến.
Lạy nước bởi nương long Chúa Kitô, xin tẩy rửa con.
Lạy sự thương khó Chúa Kitô, xin thêm sức cho con.
Lạy Chúa Giêsu nhân ái, xin nhận lời con.
Xin giấu ẩn con trong các vết thương Chúa.
Xin cho con đừng bao giờ lìa xa Chúa.
Xin gìn giữ con khỏi kẻ thù tinh quái. Amen
Chặng 14: Đức Giêsu được chôn táng trong mộ
–Trích Phúc Âm theo thánh Gioan:
“Nơi Ðức Giêsu bị đóng đinh có một thửa vườn, và trong vườn, có một ngôi mộ còn mới, chưa chôn cất ai. Vì hôm ấy là ngày áp lễ của người Do Thái, mà ngôi mộ lại gần bên, nên các ông mai táng Ðức Giêsu ở đó.” (Ga 19,41-42).
–Suy ngắm:
Tuy là chiều ngày dọn mừng lễ Vượt Qua, ông Giôxép vẫn chạy đi mua kịp một tấm vải mới trước khi đến đem xác Thầy xuống. Một môn đệ ẩn mặt khác là Nicôđêmô cũng đến, đem theo một trăm cân một dược trộn với trầm hương. Hai ông đã tẩm liệm vội vàng theo nghi thức của Do thái giáo thời đó và đặt xác Thầy vào ngôi mộ mới trong vườn gần đó. Thế là Con Thiên Chúa đã thật sự làm người và sống trọn kiếp người, từ lòng mẹ tới lòng đất. Sinh ra thì mẹ bọc trong khăn, đặt trong máng cỏ, vì không có chỗ cho gia đình này trong quán trọ. Chết thì được một môn để ẩn danh mua cho tấm vải để liệm và đặt ngôi mộ ông đã khoét trong vách đá cho bản thân ông.
Trong đại dịch chắc chúng ta ít nghĩ tới những người lo việc mai táng cho các bệnh nhân chết vị bệnh dịch. Gia đình phải nhờ đến họ để lo việc mai táng cho người thân yêu. Hình ảnh ông Giôxép và ông Nicôđêmô giúp chúng ta nhớ đến họ với tâm tình tri ân.
– Với Đức Giáo Hoàng Phanxicô, chúng ta cùng cầu nguyện:
“Lạy Mẹ Maria, Mẹ luôn tỏa sáng trên hành trình của chúng con như dấu chỉ của ơn cứu độ và niềm hy vọng. Chúng con tín thác nơi Mẹ, là sức khỏe của những người đau bệnh; cạnh bên Thánh giá, Mẹ đã hiệp thông với đau khổ của Chúa Giêsu và giữ vững đức tin. Lạy Mẹ, phần rỗi của dân thành Rôma, Mẹ biết điều chúng con cần và chúng con chắc chắn rằng Mẹ sẽ ban cho chúng con, để giống như ở Cana miền Galilê, sau thời gian thử thách này, niềm vui và lễ hội sẽ có thể trở lại. Lạy Mẹ của Tình yêu Chúa, xin giúp đỡ chúng con biết vâng theo thánh ý Chúa Cha và làm điều mà Chúa Giêsu sẽ nói với chúng con rằng: Ngài đã mang lấy trên mình Ngài các nỗi đau của chúng con và Ngài gánh lấy những đau thương của chúng con để qua Thánh giá, đưa chúng con đến niềm vui Phục Sinh.”[21] Amen
Kết thúc
Chúng ta tạ ơn Chúa cho mỗi người có những tâm tình đi cùng với Chúa Giêsu. Dù hiện diện cùng nhau, hay trên mạng Online, chúng ta ước mong luôn được gần bên Chúa. Những ai theo Ngài trong đau khổ, cũng được ở với Ngài trong vinh quang. Trong và sau đại dịch, Thiên Chúa không ngoảnh mặt từ bỏ chúng ta. Hẳn nhiên chúng ta không được tìm đau khổ, nhưng khi phải đối diện với khổ đau mà không tránh được; ước gì mỗi người vui lòng kết hợp đau khổ của mình với đau khổ của Chúa Giêsu[22]. Chính nơi đó, Thiên Chúa cho con người nhiều hy vọng, niềm vui, bình an, sức mạnh và sự sống.
Để kết thúc, chúng ta cùng đọc một Kinh Lạy Cha, một kinh Kính Mừng và một kinh Sáng Danh...
Nguồn: WHĐ (21.03.2021)
[1] Đây là tựa cuốn sách của Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Let us dream. The Path for a Better Future
[2] X. Bài giảng của ĐTC tại Santa Marta (18.3.2020).
[3] x. Hr 4,15
[5] x. Dégert, A. (1912). St. Veronica. In The Catholic Encyclopedia.
[6] Lc 13,343-35; 19,41-44
[7] Đức Kitô Sống số 76
[8] Thông điệp Fratelli Tutti số 30
[9] Theo cha Trần Ðức Anh OP
[10] Thông điệp Fratelli Tutti (Tất cả là anh chị em) số 33
[11] 1 Pr 2,24
[12] X. Thông điệp Fratelli Tutti 30
[13] Thông điệp Fratelli Tutti 54
[14] Linh Thao số 23
[15] X. Ds 21,4–9
[16] Youcat 97
[17] 1Cr 5,7
[18] Youcat 101
[19] Thông điệp Fratelli Tutti, số 2
[20] Kinh Anima Christi - Lạy Linh Hồn Đức Kitô
[21] Nguồn: ĐTC cầu nguyện xin Đức Mẹ bảo vệ Rôma, nước Ý và thế giới khỏi đại dịch Corona, lúc 19 giờ ngày 11/03/2020.
[22] Youcat 102