I - VỊ TRÍ
Giáo xứ Nguyệt Lãng hiện nay thuộc xã Minh Khai, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Thời nhà Nguyễn, Nguyệt Lãng thuộc tổng Nội Lãng, huyện Thư Trì, tỉnh Thái Bình; cách Tòa giám mục Thái Bình khoảng 10 km về hướng Tây Bắc.
Năm thành lập: 1932
Bổn mạng: Đức Mẹ Mân Côi
Số giáo dân khoảng 1.485
Linh mục chính xứ: Đaminh Bùi Thế Truyền
Địa chỉ: Nhà thờ Nguyệt Lãng, xã Minh Khai, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
II - QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Vào đầu thế kỷ XVIII, có năm cụ từ Nam Sang (Hà Nam) trốn trại vì nấu rượu lậu chạy tới gò đất ở giữa một bãi đầm lầy, thuộc tổng Nội Lãng để lánh nạn. Trong số đó, có ba cụ là người Công giáo. Thấy vùng đất đầy sức sống, các cụ ở lại lập nghiệp và giữ đạo. Khi mọi việc đã lắng dịu, các cụ đưa gia đình tới đây định cư. Các gia đình sống bằng nghề đánh tép riu, trồng lúa và nấu rượu. Các ngài phải mất rất nhiều công để vượt đất làm thổ, hình thành nên làng và xứ Nguyệt Lãng ngày nay. Vì vậy, Nguyệt Lãng có tên là Trại Vượt.
Ban đầu, mọi người làm một ngôi nhà bằng tre, mái rạ, gọi là “nhà giáo” để ngày ngày đến đọc kinh và xin các cha gần đó đến làm phúc. Dần dần, số người đến lập cư ở Trại Vượt đông đúc hơn. Nhờ việc rao giảng Tin Mừng của các vị thừa sai, số tín hữu tăng lên gấp bội, từ đó hình thành giáo họ Nguyệt Lãng, thuộc xứ Kẻ Diền, nhận Đức Mẹ Mân Côi làm quan thầy.
Năm 1890, các bậc tiền nhân trong họ giáo đã góp của góp công xây dựng được ngôi nhà thờ mới khang trang hơn, thay thế cho ngôi nhà nguyện trước kia.
Năm 1907, Nguyệt Lãng được cắt về xứ An Lập (khi xứ này trở thành giáo xứ).
Năm 1933, nhận thấy đời sống đạo của giáo dân Nguyệt Lãng sốt sắng, Đức cha Phêrô Munagorri Trung đã tách mười giáo họ thuộc xứ An Lập để thành lập giáo xứ Nguyệt Lãng.
Thời vua Minh Mạng và Tự Đức cấm đạo, các tín hữu Nguyệt Lãng luôn kiên cường giữ vững đức tin. Nguyệt Lãng vinh dự và tự hào là quê hương của thánh linh mục Đaminh Nguyễn Văn Xuyên và 11 Hiền phúc tử đạo đã có hồ sơ chờ phong Chân phước.
Năm 1996, cha xứ và giáo dân đã xây dựng lại ngôi thánh đường mới rộng rãi và đẹp đẽ hơn, thay thế ngôi nhà thờ cũ sau một trăm năm tồn tại.
Giáo xứ Nguyệt Lãng gồm các giáo họ: Mỹ Bổng, Súy Hãng, Tân Mỹ, Thanh Bản, Thọ Lộc và Vô Ngại.
Từ năm thành lập đến nay, Nguyệt Lãng có các cha coi sóc: Cha Đản, cha Lục, cha Tín, cha Đỉnh, cha Quý, Đức cha Đaminh Đinh Đức Trụ, cha Giuse Trần Trọng Hậu, cha Gioakim Trần Trọng Uyên, cha Vinh sơn Vũ Văn Duyệt, cha Giêrônimô Nguyễn Phúc Hạnh, cha Phêrô Trần Đình Bốn, cha Phêrô Đinh Văn Hùng và hiện nay là cha Đaminh Bùi Thế Truyền.
III - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
Giống như các hội đoàn của các giáo xứ khác, các đoàn hội của giáo xứù Nguyệt lãng không ngừng học hỏi trao dồi đức tin và chu toàn bổn phận của mình. Ngoài ra, các đoàn hội còn tổ chức nhiều hoạt động như thăm viếng những người già yếu cô nhi quả phụ, những gia đình gặp khó khăn về tinh thần và vật chất. Các đoàn thể tiêu biểu trong giáo xứ như: Huynh đoàn giáo dân Đaminh, hội Hiền mẫu, hội Gia trưởng, Ca đoàn, ban Kèn, Giới trẻ, Giáo lý viên.
Nhìn vào hoạt động của giới trẻ, ai cũng nhận thấy cha xứ và giáo xứ Nguyệt Lãng đang tập trung nhiều vào việc huấn luyện giới trẻ, vì đây là những nhân sự quan trọng cho giáo xứ và giáo phận trong tương lai.