Giáo xứ Gia Lạc

GIÁO HỌ THƯỢNG HỘ (LÀNG)

I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Lược sử hình thành và phát triển

Khoảng những năm đầu thế kỷ XVIII, đạo Công Giáo đang bị cấm cách và bách hại, một nhóm người Công Giáo hai dòng họ Lê - Đỗ tìm về vùng đất phù sa đầy cỏ dại và lau sậy, giáp bờ sông Hồng và sông Trà Lý (phía Bắc thuộc huyện Duyên Hà, trải dài tới ngã ba sông Tuần Vường Cổ - làng Mỹ Cơ), để trốn tránh sự bắt bớ của vua quan. Sau đó, họ định cư lập nghiệp nơi đây và đặt tên cho mảnh đất này là Thượng Hộ Làng.

Năm 1750, Giáo họ Thượng Hộ được thành lập, thuộc Kẻ Riền, nhận Mẹ Thiên Chúa làm bổn mạng.

Vùng đất nơi đây phát triển nhanh chóng, trở thành tổng Thượng Hộ, huyện Duyên Hà. Khoảng đầu thế kỷ XIX, một số gia đình Công Giáo ra vùng đất cách đó khoảng 2km, khai khẩn lập ấp và đặt tên nơi đây là trại Gia Lạc hay làng Gia Lạc (sau này lập thành xứ Gia Lạc).

Khoảng năm 1780, Giáo họ dựng nhà thờ đầu tiên bằng gỗ lim, chạm trổ hoa văn tinh xảo với chiều dài 18.5m, rộng 8m, cao 5m, vách trát đất, lợp lá cọ. Bàn thờ gỗ vàng tâm, trạm trổ (còn giữ đến nay).

Thời vua Tự Đức bách hại đạo, Giáo họ phải dỡ nhà thờ và giấu kỹ dưới ao, lấp dưới bùn.

Ngày 04/7/1919, cha già Thiệp và Giáo họ dựng nhà thờ cổ với chiều dài 21m, rộng 8m, cao 2m8. Tháp chuông xây được 3 cấp thì tạm dừng, đến năm 1932 mới hoàn thiện với chiều cao 21m.

Năm 1921, Giáo xứ Gia Lạc được thành lập, Thượng Hộ tách khỏi xứ Duyên Lãng và chuyển về xứ mới.

Biến cố 1954, một nửa giáo dân di cư vào Nam, số giáo dân còn lại giữ nhà thờ nhưng rất hoang mang, lo lắng và sợ sệt.

Tháng 7/1977, nhà thờ bị sét đánh mất tum và 2 gian kề cận, Đức cha Đaminh đã giúp Giáo họ kinh phí để sửa chữa. Năm 2003, cha Phêrô Đinh Văn Hùng và Giáo họ xây nhà thờ mới với chiều dài 33m, rộng 8m, cao 7.3m.

Ngày 21/4/2004, Đức ông Tổng đại diện Giêrônimô Nguyễn Phúc Hạnh chủ sự lễ khánh thành. Tháng 02/2011, Giáo họ xây nhà mục vụ 3 tầng với chiều dài 10m, rộng 10m, cao 8m.

Các chứng nhân tử đạo

Năm 1847, Giáo họ có 11 Hiền phúc tử đạo tại pháp trường Bảy Mẫu, Nam Định, được ghi tên trong Sổ Tử đạo Rôma, đó là: Đaminh Hán (số 893), Đaminh Huynh (số 894), Đaminh Trinh (số 895), Đaminh Sơn (số 896), Đaminh Phang (số 897), Đaminh Qúy (số 898), Đaminh Yên (số 912), Đaminh Hưng (số 913), Đaminh Đông (số 914), Đaminh Thi (số 915), Đaminh Hanh (số 916).

Có bốn Đấng được cải táng từ pháp trường Bảy Mẫu, Nam Định đưa hài cốt về an táng trong lòng nhà thờ (gian thứ 5). Năm 1944, Giáo họ xây lăng Tử đạo cuối nhà thờ và đưa hài cốt các ngài về đây.

II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, biết bao thế hệcủaThượngLộvẫngiữvữngĐứctin trướcnhững thử thách cam go. Ngày nay, kế thừa gia sản Đức tin cha ông để lại, Thượng Lộ đang vươn mình lên và nguyện đem sức mình cống hiến cho sự nghiệp rạng danh Nước Chúa.